ทุ่งเศรษฐี

“ทุ่งเศรษฐี”

ณัฐวุฒิ เจริญไชย…เรื่องและภาพ

ระยะหลังๆมานี้หลายคนคงคุ้นชื่อ “วัดทุ่งเศรษฐี” กันพอสมควร เนื่องจากถูกโหวตให้เป็น ๑ ใน ๑๐ วัดที่สวยที่สุดในประเทศไทย วันนี้ผมจะพามารู้จักกับ “ทุ่งเศรษฐี” ในอีกมุมหนึ่งกันครับ ก่อนอื่นเรามาทราบข้อมูลของวัดนี้คร่าวๆก่อนครับ

วัดทุ่งเศรษฐี ตั้งอยู่ในตำบลพระลับ อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น ถูกสร้างขึ้นโดย “หลวงตาอ๋อย” หรือที่รู้จักกันในนามหลวงตาย่ามแดง เนื่องจากท่านสะพายย่ามสีแดงเป็นประจำ “หลวงตาอ๋อย” ท่านเป็นฆารวาสที่เคยบวชเป็นพระ พอสึกออกมาก็ยังฝึกปฏิบัติธรรมอยู่ในครรลองของพระพุทธศาสนาอยู่ ลูกศิษย์ลูกหาที่ยังเคารพนับถือท่านก็ยังคงเรียกท่านว่า “หลวงตาอ๋อย” เช่นเคย

แรกเริ่มเดิมที หลวงตาอ๋อยเพียงต้องการสร้างสถานที่นี้ไว้เป็นที่ปฏิบัติธรรมของตนเองเท่านั้น โดยเริ่มจากที่ดินของตัวเองเพียง ๕ ไร่ หลังจากนั้นลูกศิษย์ลูกหาก็ช่วยกันรวบรวมเงินซื้อที่ดินเพิ่มเพื่อสร้างวัด จนปัจจุบันมีเนื้อที่ ๗๓ ไร่ เหตุที่ตั้งชื่อวัดนี้ว่า “วัดทุ่งเศรษฐี” ก็เพราะว่า หลวงตาท่านดำริว่า วัดแห่งนี้ถูกสร้างขึ้นโดยเศรษฐี ทั้งเศรษฐีน้อย เศรษฐี ใหญ่ รวมถึงว่าที่เศรษฐี ดังนั้นจึงตั้งชื่อวัดแห่งนี้ว่า “วัดทุ่งเศรษฐี”

สถาปัตยกรรมที่โดดเด่นของวัดนี้ก็คือ “มหารัตนเจดีย์ศรีไตรโลกธาตุ” ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นสถานที่บรรจบกันของ ๓ โลก คือ สวรรค์ โลกมนุษย์ และบาดาล เป็นสถาปัตยกรรมที่ผสมผสานระหว่างศิลปะแบบ ธิเบต ไทย แขก จีน ฝรั่ง ซึ่งเป็นดำริของหลวงตาย่ามแดงเอง ถือได้ว่า เป็นถาปัตยกรรมที่แปลกใหม่ไม่เหมือนใคร

หลังจากที่เราทราบถึงประวัติความเป็นมาคร่าวๆของวัดทุ่งเศรษฐีแล้ว เรามารู้จัก “ทุ่งเศรษฐี” ในอีกมุมหนึ่งกันดีกว่าครับ คุณป้า สงวน เสนาศิลป์ อายุ ๕๓ ปี และคุณลุง อนัน เสนาศิลป์ อายุ ๕๓ ปีเช่นกัน ๒ สามีภรรยา ที่มีที่ดินติดกับวัด มีอาชีพหลักคือทำนาและปลูกผัก คุณลุงและคุณป้ามีที่ดิน ๑๐ ไร่ แบ่งเป็น ๔ ส่วน คือ ส่วนที่ ๑ ประมาณครึ่งไร่ ปลูกที่พักไว้สำหรับหลบแดดหลบฝน หรือที่คนอีสานเรียกว่า “เถียงนา” ส่วนที่ ๒ ประมาณครึ่งไร่ ปลูกไม้ผลไว้กินเอง เหลือจากนั้นก็เอาไปขายในหมู่บ้าน ส่วนที่ ๓ ประมาณ ๒ ไร่ ปลูกผักไว้ขาย โดยจะมีพ่อค้าคนกลางมารับถึงที่ ใช้ระยะเวลาในการปลูกแต่ละรอบประมาณ ๑ เดือน ก็เก็บเกี่ยวได้แล้ว และส่วนสุดท้าย ส่วนที่ ๔ ประมาณ ๗ ไร่ ปลูกข้าว ซึ่งคุณป้าบอกว่าเป็นรายได้หลักของครอบครัว ถือได้ว่าเป็นการแบ่งสรรปันส่วนที่ดินตามแบบเกษตรทฤษฎีใหม่จริงๆ ผมถามคุณป้าว่า “รายได้ดีไหมป้า” คุณป้าตอบว่า “ก็พอได้อยู่ พอมีพอกิน ส่งลูกชายจนจบปริญญาไป ๒ คนแล้ว” คุณป้าพูดและยิ้ม ในแววตาเปี่ยมไปด้วยความภูมิใจ ผมถามต่อว่า “แสดงว่าลูกชายคุณป้าทำงานแล้วใช่ไหมครับ” คุณป้าตอบและยิ้มกว้างกว่าเดิม “ทำแล้วจ้า คนเล็กทำงานในขอนแก่นนี่แหละ ส่วนคนโตกำลังจะย้ายมาจากกรุงเทพฯ รอสอบสัมภาษอยู่ที่ ม.ข. สอบคอมพิวเตอร์กับสอบภาคทฤษฎีผ่านแล้ว” ผมมองเห็นความสุขที่ทวีคูณขึ้นในแววตาของคุณป้า

และนี่คือ “ทุ่งเศรษฐี” ในอีกมุมหนึ่งที่ผมพามารู้จักครับ คุณลุงอนัน และคุณป้าสงวน ทำการเกษตรทฤษฎีใหม่ในที่ดินของตนเอง ครอบครัวอยู่พร้อมหน้าพร้อมตา ถือได้ว่า คุณลุงและคุณป้าเป็นเศรษฐี ผู้ร่ำรวยและมั่งคั่งทางความสุขอย่างแท้จริงครับ

แนวคิดรวมของภาพชุดนี้คือ ต้องการตั้งชื่อภาพให้มีความหมายต่อเนื่องกัน เพื่อเล่าเรื่องเดียวกัน คือ การนำคำว่า “สุข” “สงบ” “พุทธ” “สถาน” “ทุ่ง” “เศรษฐี” มารวมกันเป็น “สุขสงบพุทธสถานทุ่งเศรษฐี”